Logo Fietsen123

Nieuws

Fietsen in mooi Skarstlân

Saturday 27 August, 2005

Skarsterlân is de meest waterrijke gemeente van Fryslân. Grote en kleine meren, vaarten, oever- en rietlanden en veenweidegebieden bepalen het landschap. Rust en ruimte zijn hier nog volop te vinden. Deze fietsroute - in PDF-formaat - brengt u 26 km lang door dit gebied en wordt gepubliceerd door Wetterskip Fryslân. De start is in het Centrum Oudehaske bij Café Slijterij Dijkstra.

Het gebied waar we doorheen fietsen, heeft veel veranderingen meegemaakt. Vanaf ongeveer het jaar 1000 probeerden de bewoners om het gebied met dijkjes en vaarten onder controle te krijgen, maar bij zware stormen hielden de zwakke dijkjes het vaak niet en overstroomde het land weer.

Later werd de turfwinning heel belangrijk. Turf is eeuwenlang onze belangrijkste brandstof geweest. Liefst 10% van Nederland is om die reden vergraven. In deze streek is zeker al vanaf de 16de eeuw verveend. Deze vervening heeft een grote invloed op het landschap gehad. Het Nannewiid en het Oosterschar hebben er hun ontstaan aan te danken.

Na de vervening werd de streek ingepolderd en ontgonnen. Daardoor ontstond het veenweidegebied zoals dat nu nog bestaat. De meest recente ontwikkeling is het in natuurbeheer nemen van delen van het gebied, zoals het Oosterschar.

Het Nannewiid (ca. 150 ha) is ontstaan door vervening en daarna groter 'gewaaid' door de wind. In de periode 1993-1994 hebben een aantal instanties, waaronder de waterschappen Boarnferd en Friesland, maatregelen getroffen om de waterhuishouding van dit meer en zijn omgeving te verbeteren. Verderop in deze routebeschrijving wordt daarover meer verteld.

In het centrum van de fietsroute ligt het Oosterschar. Dit is een gebied met een oppervlakte van ruim 480 ha. Het is een laagveenmoeras met uitgestrekte rietlanden, open water, graslanden en moerasbos. Wie in het Oosterschar rondfietst, krijgt een goede indruk hoe het landschap er hier vroeger uit gezien heeft.

Het Oosterschar werd in de periode 1850-1900 verveend. Daarna bleef er een afwisselend gebied over met onregelmatig vergraven gronden, sloten en petgaten.

In de jaren '50 van de 20ste eeuw werd het aangrenzende Westerschar ontgonnen en omgezet in landbouwgrond. Daarna was het Oosterschar aan de beurt, maar die plannen zijn niet doorgegaan.

Het Oosterschar is eigendom van It Fryske Gea. Het is de bedoeling dat het gebied nat blijft. It Gea streeft naar het herstel van het moerasbos en rietlanden. Op den duur zou hier weer veen moeten ontstaan.

In de periode 1999-2001 is het Oosterschar aangepakt als onderdeel van het project De Skarlannen. Wetterskip Boarn en Klif was de trekker van dit project, waar verder onder meer de provincie en Wetterskip Fryslân aan deelnamen. Het doel van het project was om de watersystemen van het natuurgebied het Oosterschar en de aangrenzende landbouwgebieden uit elkaar te halen. Daar hebben zowel de natuur als de landbouw van geprofiteerd.

Ook over dit project wordt verderop in deze routebeschrijving meer verteld.

U vindt de route in ons overzicht van fietsroutes in Nederland onder de provincie Friesland: http://www.fietsen.123.nl/provinciesnederland.htm